Spis treści:
Zegar biologiczny
Zdaniem naukowców naturalny zegar biologiczny rozwija się u dziecka pomiędzy ósmym a dwunastym tygodniem życia – w tym czasie niemowlę wypracowuje sobie określony rytm dobowy, zasypia mniej więcej o stałych porach i zaczyna odróżniać dzień od nocy. Nie oznacza to jednak, że kładzenie malucha spać stanie się prostsze – nawet kiedy dziecko będzie najedzone, położone w ciszy i wygodnym miejscu, nie ma pewności, ze szybko uśnie. Tym, co może pomóc rodzicom, będzie wprowadzenie stałych czynności, tak zwanych rytuałów.
Spanie u niemowlaka a rola rutynowych czynności
Każdy z nas ma swoje przyzwyczajenia i nawyki, małe dzieci również je sobie wypracowują. Jeżeli pewne zjawiska będą pojawiać się w jego otoczeniu mniej więcej o tej samej porze i w stałej kolejności, maluch sam zacznie utożsamiać je z porą odpoczynku i będzie robić się senny. W ich wprowadzaniu ważna jest konsekwencja – po czasie może się okazać, że wszelkie odstępstwa od rutyny będą budzić w dziecku niepokój.
Kąpiel na spokojny sen niemowlaka
Jednym z elementów rytuału zasypiania powinna być kąpiel. Chociaż niektóre maluszki zaczynają podczas niej dokazywać, ciepła woda ma działanie uspokajające i pozwala się wyciszyć. Zalecany czas kąpieli to kwadrans, jednak jeśli dziecko nie lubi być kąpane i grymasi w wanience, można ten czas skrócić. Po osuszeniu malca można nasmarować kremem – taki zabieg ma znaczenie nie tylko dla zdrowia dziecięcej skóry, ale i dla dobrego samopoczucia dziecka. Kontakt z ciepłymi dłońmi rodzica odpręża i daje poczucie bezpieczeństwa.
Dla spokojnego snu ogromne znaczenie ma również ostatnie karmienie dziecka. To, czy odbywać powinno się ono przed czy po kąpieli, zależy od indywidualnych potrzeb malucha. Sprawdzoną praktyką jest ograniczenie w pokoju ilości światła – dla dziecka będzie to sygnał, że nadchodzi czas na sen.
Rytuałem może być także sam moment odkładania do łóżeczka dziecięcego. Niektóre dzieci lepiej zasypiają przy cicho grającej muzyce lub słuchając głosu rodzica. Pomaga również obecność tych samych znajomych przedmiotów – ulubionego kocyka, otulacza lub przytulanki a także innych akcesoriów do łóżeczek.
Jak wygląda spanie u niemowlaka?
Czas spania niemowlaka znacznie różni się od snu dorosłych. Maluszki mają inne potrzeby oraz rytmy snu, a są one ściśle związane z ich rozwojem fizycznym i emocjonalnym. Zwykle śpią od 14 do 17 godzin dziennie. Ich sen jest podzielony na krótkie okresy trwające od 1 do 4 godzin. Niemowlęta przechodzą przez fazy snu głębokiego i płytkiego, gdzie w początkowym okresie życia łatwo i szybko się budzą. Zaleca się, aby spały na plecach w swoim bezpiecznym łóżeczku, które powinno być pozbawione zbędnych przedmiotów. To zmniejszy ryzyko wystąpienia SIDS. Choć na początku niemowlęta nie rozróżniają dnia i nocy, to z czasem wyrabiają sobie rytm dobowy.
Sposoby na spokojny i bezpieczny sen
Istnieje kilka sposobów na spokojny i bezpieczny sen noworodka. Ich wprowadzenie powinno zapewnić maluchowi większe poczucie komfortu i bezpieczeństwa. Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednie warunki do spania dla noworodka. Maluch powinien mieć własne łóżeczko wyposażone w twardszy materac, które jest wolne od poduszek, kocyków i innych przedmiotów. Czas spania niemowlaka powinien być poprzedzony rutyną obejmującą takie czynności jak ciepła kąpiel, karmienie, kołysanka czy delikatny masaż. Działają relaksująco na malucha. Na spokojny i bezpieczny sen noworodka w nocy wpływają też inne czynniki, takie jak:
- właściwa temperatura w pokoju, która powinna wynosić 18-20°C,
- pozycja do spania na plecach, zmniejszająca ryzyko wystąpienia SIDS,
- bliskość rodziców w tym samym pokoju, dająca poczucie bezpieczeństwa.
Czas spania u niemowlaka nie powinien być poprzedzony pobudzaniem do zabawy. Intensywne bodźce mogą bowiem utrudnić mu zasypianie i zakłócić jego naturalny rytm. Zaleca się unikać intensywnych zabaw, a także włączania głośnych urządzeń czy zbyt jasnego światła. Zamiast tego lepiej jest skupić się na spokojnych i relaksujących czynnościach. Zalicza się do nich czytanie książeczki czy delikatne kołysanie przygotowujące do snu.
